Vinh Sử là một nhạc sĩ Việt Nam. Ông là một trong những nhạc sĩ nổi tiếng tại miền Nam Việt Nam với những ca khúc dành cho đại chúng như Không Giờ Rồi, Thà Giết Người Yêu,...
Tiểu sử[]
Thời niên thiếu[]
Bùi Vinh sinh ngày 9 tháng 6 năm 1943 (có nguồn ghi ông sinh năm 1944)[1] tại Sàigòn - Gia Định trong một gia đình nghèo khó. Cha mẹ của ông từ Hà Tây đi làm phu đồn điền cao su cho Pháp, lưu lạc vào Đông Nam Bộ trong thập niên 1940. Sau đó gia đình chuyển về Sài Gòn, sinh sống bằng nghề làm lò bún trong một xóm lao động nghèo ở quận 4. Gần 10 tuổi, ông mới là người duy nhất trong số 4 anh chị em trong gia đình được đi học lớp 5 (lớp 1 bây giờ).
Lần thoát nghèo thứ nhất[]
Từ đầu thập niên 1960, ông đã bắt đầu tự học và sáng tác những bài nhạc đại chúng, và sau này ông đã có những ca khúc như Chuyện Tình Sao Ly, Chuyện Tình Liêu Trai, Nhẫn Cỏ Cho Em, Gái Nhà Nghèo, Bạc Màu Áo Trận, Đêm Lang Thang, Đêm Hỏa Châu, Gõ Cửa Trái Tim, Hai Bàn Tay Trắng, Không Giờ Rồi, Nét Buồn Thời Chiến, Năm 17 Tuổi, Vòng Nhẫn Cưới, Chuyến Xe Lam Chiều… với nhiều bút danh khác nhau như Bồng Nga Nữ, Chế Huyền Trân, Cô Phượng, Diễm Nhi, Đức Vượng, Hàn Ni, Linh Ngân. Ở một thời điểm nào đó vào nửa cuối thập niên 1960, Vinh Sử đã gặp Chế Linh và được Chế Linh đưa cho bản nhạc ca khúc Đoạn Buồn Đêm Mưa để Vinh Sử xuất bản và lấy tên tác giả là của chính Vinh Sử bên cạnh bút danh Tú Nhi trên tờ bìa nhạc, và việc này đã đóng góp rất lớn cho việc đưa tên tuổi của Vinh Sử trở nên nổi tiếng.[2]
Ông đã sáng tác rất nhiều ca khúc và nó mang lại nguồn lợi nhuận khổng lồ cho ông, đủ để ông sắm được cả một chiếc ô tô và nhà lầu. Người ta nói rằng ông từng chi cả mấy cây vàng vào cuộc sống xa hoa giới thượng lưu, vào những cuộc vui chớp nhoáng (Vinh Sử từng kể rằng ông đã từng ăn chơi kiểu công tử Bạc Liêu, thậm chí có một đêm đã tiêu hết lượng tiền tương đương với 12 cây vàng)[3], và cuộc sống xa hoa, vương giả với âm nhạc đã kết thúc từ sau biến cố 30 tháng 4 năm 1975, và tài chính của bản thân cũng cạn kiệt.[4]
Lần thoát nghèo thứ hai[]
Nhạc sĩ Vinh Sử và bà Ngọc Lệ kết hôn năm 1976, được hai năm thì chia tay sau khi có một người con chung.
Cho đến cuối thập niên 1980, đầu thập niên 1990, nhạc sĩ Vinh Sử một lần nữa lại trở nên khá giả nhờ vào âm nhạc, kể từ khi nhà nước bắt đầu nới lỏng kiểm duyệt lĩnh vực âm nhạc, nhiều ca khúc nhạc tình cảm, quê hương được phép biểu diễn trở lại, nhiều hãng băng đĩa bắt đầu làm ăn phát đạt, và nhạc sĩ Vinh Sử được mời làm biên tập nhạc cho các hãng nhạc ở trong nước như Saigon Audio, VAFACO, Rạng Đông… từ đó cuộc sống của ông đỡ vất vả và bắt đầu phất lên trở lại - đó là lần thoát nghèo thứ hai trong cuộc đời nhạc sĩ. Tuy nhiên, đây cũng là thời kỳ mà nhạc sĩ Vinh Sử bị tai tiếng trong việc mạo nhận là tác giả của nhiều bài hát của nhạc sĩ khác, đặc biệt là các nhạc sĩ đã ra hải ngoại là Anh Bằng, Lam Phương… (bài hát Nhớ Người Yêu từng bị viết sai tên tác giả từ Giao Tiên thành Vinh Sử).
Thập niên 1990, tuy làm ra nhiều tiền nhưng nhạc sĩ Vinh Sử cũng không giữ lại được vì thói quen tiêu xài phung phí đã có từ thời trẻ, đặc biệt là từ khi nền kinh tế Việt nam đã đi theo chủ trương kinh tế thị trường, hàng hóa trong nước bắt đầu tăng lên, cuộc sống cũng không còn khó khăn như thời kinh tế bao cấp.[4] Ngày 19 tháng 2 năm 1995, Vinh Sử có mặt trong một buổi tiệc nhỏ quy tụ 30 nhạc sĩ nổi tiếng từ trước năm 1975 hiện còn sống tại Việt Nam, và đó là một trong những lần cuối cùng Vinh Sử được gặp mặt nhạc sĩ Trúc Phương trước khi ông qua đời vào ngày 18 tháng 9 cùng năm. Ngày 21 tháng 9, ông có mặt trong lễ an táng của cố nhạc sĩ tài hoa một thời.
Lần thoát nghèo thứ ba[]
Thời gian sau đó ông lại bị rơi vào đói nghèo, đau ốm bệnh tật triền miên. Đến năm 2006, khi bị đau yếu và bị bệnh, cuộc sống lại vất vả khó khăn, nhạc sĩ tìm lại vợ cũ nhờ chăm sóc.
Năm 2012, nhạc sĩ Vinh Sử phát hiện bị ung thư trực tràng. Năm 2014, căn bệnh đã chuyển sang giai đoạn di căn. Trái với những thời hoàng kim, lúc đó ông sống khó khăn và đơn độc trong căn nhà chỉ 15m2 tại một con hẻm nhỏ ở Sài Gòn. Tiền chữa trị bệnh của ông phải nhờ đến sự giúp đỡ của nhiều ca sĩ. Vài năm sau đó, số phận lại xoay vần một lần nữa với cuộc đời nhạc sĩ Vinh Sử, khi trào lưu bolero trở lại. Từ những năm gần đây, có nhiều ca sĩ đặt hàng ông sáng tác mới, đồng thời tiền nhận được từ trung tâm tác quyền âm nhạc cũng khá cao, đủ cho ông mua một căn nhà ở quận 7 và sống nhàn hạ ở tuổi xế chiều, dù cuộc sống nhàn hạ không kéo dài lâu vì bệnh tật tiếp tục hành hạ ông trong những năm tiếp theo.[4]
Qua đời & post-mortem[]
Tháng 7 - 8 năm 2022, Vinh Sử nhập viện lần cuối cùng vì ung thư trực tràng đã đến giai đoạn cuối, kèm theo bị xuất huyết dạ dày, đường tiêu hoá và viêm phổi. Ông nằm điều trị ở khoa gây mê hồi sức với tình trạng nửa tỉnh nửa mê, mỗi ngày phải truyền máu, thức ăn và đeo máy trợ thở để duy trì sự sống, các bác sĩ tiên liệu nhạc sĩ khó qua khỏi do cơ thể suy kiệt sau nhiều năm mắc bạo bệnh. Đến thời điểm 3 giờ sáng ngày 10 tháng 9, nhạc sĩ trút hơi thở cuối cùng trên giường bệnh, hưởng thọ 79 tuổi. Theo bà Lệ cho biết, nhạc sĩ Vinh Sử từ lâu đã chuẩn bị cho sự ra đi của mình bằng việc xây dựng trước nơi yên nghỉ ở nghĩa trang nghệ sĩ Bình Dương.[4]
Tối cùng ngày theo giờ Việt Nam, trung tâm Thúy Nga đăng tải một collection gồm 12 ca khúc của nhạc sĩ Vinh Sử từng được các ca sĩ trung tâm trình bày để tưởng nhớ ông.[5]
Tháng 4 năm 2024, hơn một năm và bảy tháng sau khi Vinh Sử qua đời, Chế Linh chính thức thông báo về việc nhận lại tác quyền của nhạc phẩm Đoạn Buồn Đêm Mưa.[2]
Di sản để lại[]
"Nhạc tôi viết là dành cho những người nông dân, những người lao động. Tôi đã gởi hết toàn tâm toàn ý của mình vào đó và cũng nhận được sự hưởng ứng của đông đảo công chúng lao động nghèo. Tôi nghĩ rằng nhạc của mình cũng là tiếng nói của một bộ phận nhân dân. Nghe nhạc của tôi, những người lao động nói rằng đó là nhạc của người Việt Nam, không lai căng."
- nhạc sĩ Vinh Sử nói về các tác phẩm của mình.
Nhạc sĩ Vinh Sử đã để lại cho hậu thế hàng chục ca khúc dành cho đại chúng, và có nhiều ca khúc sau này được khán giả Việt Nam hiện tại yêu thích.
- Anh Sáu Về Quê
- Ánh Mắt Người Xưa (Diễm Nhi)
- Áo Vàng Người Yêu (Cô Phượng)
- Bạc Màu Áo Trận
- Bài Hát Sau Cùng (Hàn Ni, 1974)
- Bài Thơ Dâng Mẹ
- Cầu Tre Kỷ Niệm (Vinh Sử - Cô Phượng)
- Cậu Cả Lên Thành (Cô Phượng)
- Chàng Trai Si Tình (Có Buồn Nào Buồn Hơn)
- Chắp Tay Lạy Chúa
- Chẳng Dám Làm Quen
- Chiều Nước Lũ
- Chiều Quê Hương
- Chiều Ghé Đồi Sim (Tức Đồi Tím Hoa Sim)
- Chôm Chôm Lý Qua Phà (Đài Phương Trang & Cô Phượng)
- Chờ Đợi Nửa Vầng Trăng
- Chuyện Vườn Sầu Riêng (Hàn Ni, 1974)
- Chuyện Tình Châu Long
- Chuyện Tình Liêu Trai (Hàn Ni)
- Chuyện Tình Loài Hoa Tuyết
- Chuyện Tình Nơi Làng Quê (Vinh Quang - Xuân Hòa)
- Chuyện Tình Sao Ly
- Chuyến Xe Lam Chiều (Cô Phượng)
- Có Còn Thương Nhau (Diễm Nhi - Thục Chương)
- Còn Nhớ Không Em
- Cô Dâu Xinh Xinh (Hàn Ni)
- Cô Gánh Hàng Rong (Cô Phượng)
- Cô Giáo Trẻ (Cô Phượng)
- Di Chúc Tình Yêu
- Điệp Khúc Tình Yêu (Hàn Ni)
- Đếm Giọt Sầu Rơi (Vinh Sử - Y Vũ)
- Đêm Hỏa Châu (1970)
- Đêm Lang Thang (1974)
- Đêm Sầu Đời
- Đêm Tạ Từ
- Đoạn Buồn Đêm Mưa (xuất bản với bút danh Tú Nhi - Vinh Sử, sau này được Chế Linh thu hồi lại)
- Đôi Mắt Người Tình (Cô Phượng)
- Đong Đưa Võng Buồn (Hàn Ni)
- Đừng Như Ong Bướm (Cô Phượng)
- Em Cắt Nửa Vầng Trăng
- Em Phải Nàng Xuân
- Em Sẽ Yêu Anh Mãi
- Gái Nhà Nghèo (Cô Phượng)
- Gặp Bạn (Vinh Sử - Anh Thoại, 1971)
- Giọt Lệ Người Tình
- Gõ Cửa Trái Tim
- Hà Nội Và Em
- Hai Bàn Tay Trắng (Cô Phượng - Chế Huyền Trân)
- Hãy Ôm Em Đi (Vinh Sử - Hồ Tịnh Văn)
- Họa Mi Ca (Vinh Sử & Mộng Long)
- Hỏi Nàng Bán Chiếu (Thơ Nguyễn Trãi)
- Hỏi Nàng Xuân
- Hương Tóc Nàng Dâu
- Khi Không
- Khổ Tâm (Bồng Nga Nữ, 1972)
- Không Còn Nhớ Người Yêu (Vinh Sử & Chế Huyền Trân & Nguyên Thảo)
- Không Giờ Rồi (1971)
- Kỷ Niệm Thời Con Gái (1970)
- Làm Dâu Xứ Lạ (1971)
- Lắng Nghe Cung Buồn
- Lời Cô Giáo Trẻ (Cô Phượng, 1973)
- Lỗi Hẹn Cùng Ca Dao
- Lỗi Hẹn Cùng Tôn Nữ
- Mai Em Theo Chồng
- Mai Lan (Cô Phượng)
- Mẹ Quê Hương
- Mẹ Sáng Hơn Mặt Trời
- Miền Trung Quê Em
- Mùa Bông So Đũa
- Mùa Xuân Cho Ngọ
- Mùa Xuân Ông Đồ
- Mưa Bay Ngoại Ô (Cô Phượng)
- Mưa Bụi 1 & 2
- Mười Năm Áo Lụa
- Một Căn Nhà Mướn (Cô Phượng)
- Một Lần Vẫy Tay Chào
- Nét Buồn Thời Chiến
- Nếu Phải Mất Nàng
- Ngày Của Riêng Mình
- Ngày Em Chợt Lớn
- Nghéo Tay Nhau Thề (Cô Phượng)
- Người Đẹp Mỹ Tho
- Người Đó Ta Còn Đây
- Người Không Cô Đơn
- Người Mang Vĩnh Biệt
- Người Tình Diêu Bông
- Người Tình La Lan (Hàn Ni - Hàn Châu)
- Người Tình Luật Khoa
- Người Tình Nhạc Viện
- Người Về Bên Ấy
- Nhành Cây Trứng Cá (Vinh Sử - Diễm Nhi)
- Nhẫn Cỏ Cho Em
- Nhớ Người Em Gái Miền Tây
- Như Đập Vỡ Tim
- Nối Lại Tình Xưa
- Nổi Lòng Anh Thợ Giày
- Nụ Hôn Đầu
- Nước Mắt Người Vu Quy
- Ôm Trái Tình Sầu
- Phản Bội (Trách Người Trong Mộng)
- Quên Cây Cầu Dừa (Hàn Ni - Vinh Sử)
- Ru Em Vào Mộng (Giao Tiên - Cô Phượng)
- Rước Dâu Trên Đường Quê
- Rước Dâu Về Làng
- Rừng Cây Chim Đến
- Sao Muốn Giết Người Yêu (Giết Người Anh Yêu)
- Sau Không Giờ
- Solo Cùng Tình Bolero
- Tâm Sự Nàng Buram (viết với Ngân Giang)
- Thà Giết Người Yêu
- Thành Phố Ba Trăm Năm
- Thương Bát Cơm Lũ
- Thương Quá Cha Tôi
- Tình Ca Màu Hồng
- Tình Ngoại
- Tình Sầu Đâu
- Tình Vợ Chồng Quê
- Tình Yêu Mới Gõ Cửa
- Trả Nhẫn Kim Cương
- Trái Mồng Tơi
- Trái Tim Biết Cám Ơn
- Trái Tim Trinh Nữ (Hàn Ni)
- Trái Tim Xôn Xao
- Trên Lối Nhỏ (Cô Phượng)
- Trời Ghen Má Đỏ (Năm 17 Tuổi) (Vinh Sử - Linh Ngân, 1972)
- Tương Tư Áo Trắng
- Vắt Chân Chữ Ngũ
- Vẫy Tay Chào
- Về Đâu Cánh Chim Biển
- Về Thăm Miệt Vườn
- Về Từ Nghìn Trùng (Diễm Nhi)
- Vòng Hoa Cưới
- Vòng Nhẫn Cưới (Chế Huyền Trân)
- Vỗ Tay Ngợi Ca (Hàn Ni)
- Xa Người Yêu (Cô Phượng)
- Xóa Tên Người Tình (1974)
- Yêu Không Bao Giờ
- Yêu Người Chung Vách
Những lần nhạc của Vinh Sử xuất hiện trong các chương trình Paris By Night[]
STT | PBN số | Tên tác phẩm | Ca sĩ thể hiện | Ghi chú |
---|---|---|---|---|
1 | 58 | Trên Lối Nhỏ | Trường Vũ | Lần đầu tiên nhạc của Vinh Sử được trình diễn trên sân khấu Paris By Night. |
2 | 59 | Gái Nhà Nghèo | Mỹ Huyền | |
3 | 60 | Người Không Cô Đơn | Mạnh Quỳnh, Trường Vũ, Mạnh Đình | Nằm trong LK Thất Tình. |
4 | Không Giờ Rồi | Trường Vũ, Như Quỳnh | ||
5 | 61 | Yêu Người Chung Vách | Mạnh Quỳnh | |
6 | 62 | LK Trả Nhẫn Kim Cương, Vòng Nhẫn Cưới, Trao Nhau Nhẫn Cưới | Như Quỳnh, Mạnh Quỳnh, Phi Nhung | |
7 | 72 | Một Căn Nhà Mướn | Mạnh Quỳnh | |
8 | 91 | Đêm Lang Thang | Dương Triệu Vũ | |
9 | 92 | Gõ Cửa Trái Tim | Quang Lê, Mai Thiên Vân | |
10 | 94 | Vòng Nhẫn Cưới | Thể hiện cùng với ca khúc Áo Em Chưa Mặc Một Lần (Hoài Linh). | |
11 | 110 | Hỏi Nàng Xuân | Minh Tuyết | |
12 | 111 | Chuyện Vườn Sầu Riêng | Mai Thiên Vân, Tuấn Quỳnh | |
13 | Chôn Vùi Tâm Sự | Mai Thiên Vân, Mạnh Quỳnh | ||
14 | 116 | Chuyến Xe Lam Chiều | Châu Ngọc Hà | |
15 | 131 | Hỏi Nàng Xuân | Phương Yến Linh | |
16 | 137 | Tâm Sự Nàng Buram | Châu Ngọc Hà | Viết với Ngân Giang. |