Tâm Anh là một nhạc sĩ nhạc vàng trước năm 1975. Ông được biết đến nhiều qua ca khúc Phố Đêm và chuỗi ca khúc Chuyện Tình...
Tiểu sử[]
Trần Công Tâm sinh ngày 29 tháng 7 năm 1948 tại Sài Gòn. Cha của Tâm Anh mất khi ông mới được ba tuổi, mẹ của ông mở tiệm may nuôi con học tới đại học, tốt nghiệp Trường Kỹ thuật Phú Thọ. Học xong, nhạc sĩ Tâm Anh làm ở sở thuế, nhưng chỉ được một thời gian thì chán nghề công chức. Năm 1968, ông thành lập ban nhạc chuyên đi hát cho các vũ trường, quán bar.
Trong cùng năm 1968, ông sáng tác bài hát nổi tiếng nhất trong sự nghiệp của mình là Phố Đêm, được hãng dĩa Sóng Nhạc ký độc quyền thâu âm với tiếng hát Bạch Lan Hương. Ca khúc này sau đó nổi tiếng hơn cả với tiếng hát Phương Hồng Quế[1] và sau năm 1975 được hầu hết ca sĩ nhạc vàng hải ngoại hát. Theo lời của người vợ là bà Tuyết thì “Tâm Anh lúc nào cũng nhỏ nhẹ, hiền từ, chẳng bao giờ lớn tiếng”.
Từ năm 1970, nhạc sĩ Tâm Anh lập nhóm mang tên là Nghệ Thuật và chủ trương thực hiện các chương trình ca nhạc phát hành băng cối (magnetic) rất thành công, thường được gọi là băng nhạc Tâm Anh Nghệ Thuật, lăng xê được nhiều bài hát và các ca sĩ thời đó. Cho đến nay, những băng nhạc này vẫn còn được nhiều người tìm nghe. Năm 1974, Tâm Anh còn kết hợp cùng nhạc sĩ Tuấn Khanh để thực hiện băng nhạc Tuấn Khanh, nhưng không mấy thành công. Chủ đề này thực hiện được ba băng nhạc thì dừng lại vì biến cố ngày 30 tháng 4 năm 1975.
Sau khi lấy vợ, nhạc sĩ Tâm Anh rời khỏi âm nhạc sau lời hứa với bố vợ - vợ của Tâm Anh tên là Nguyễn Ngọc Tuyết, con của ông phó giám đốc hãng tàu. Bà Tuyết là con thứ 12 trong gia đình, có người anh rể mở tiệm chụp hình trên đại lộ Nguyễn Huệ. Bà Tuyết ra tiệm phụ và quen với Tâm Anh tại đó. Khi ngỏ ý cưới bà Tuyết về làm vợ, cha vợ của ông nói rằng muốn cưới thì không được làm nhạc nữa, mà sắp xếp cho làm trong hãng tàu của ông - đó là lý do mà sau khi lấy vợ, và suốt những năm tháng sau 1975, không ai thấy nhạc sĩ Tâm Anh hiện diện trong làng nhạc. Sau năm 1975, Tâm Anh nghỉ việc ở hãng tàu vì hãng của Pháp rút về nước. Lúc này người anh rể của bà Tuyết cũng dẹp tiệm ảnh, trở thành cổ đông của Hợp tác xã Trường Sơn, chuyên làm xe đạp. Tâm Anh cũng về hợp tác xã làm, sau giữ vị trí Phó Chủ nhiệm Hợp tác xã Trường Sơn. Khi hợp tác xã giải thế, nhạc sĩ chuyển sang làm xây dựng, trở thành đội trưởng đội thi công và về hưu khi chưa đầy 60 tuổi. Theo lời kể của bà Tuyết trên báo Tiền Phong, lúc này, nhạc sĩ mới nói với vợ: “Bây giờ ba mất rồi, anh cũng tròn bổn phận làm rể, con cái cũng cưới vợ hết rồi, cho anh được sáng tác trở lại”.
Năm 2005, nhạc sĩ Tâm Anh xuất hiện vài lần trên báo chí khi ông gởi đơn khiếu nại ca sĩ nhạc trẻ nổi tiếng vì ca sĩ này hát bài Phố Đêm của ông, nhưng lại đề tên tác giả bài hát này là Nguyễn Tuấn Kiệt. Thời điểm đó nhạc vàng vẫn chưa được cấp phép hát rộng rãi như ngày nay, và ca khúc Phố Đêm của Tâm Anh nằm trong danh sách cấm ở trong nước vì có nhắc đến hình ảnh người lính Việt Nam Cộng hòa trong lời hát. Dù bài hát không được phép hát chính thức ở trong nước, nhưng hầu như tất cả những người yêu nhạc vàng đều biết đến Phố Đêm của nhạc sĩ Tâm Anh, vì đây có thể xem là một trong những ca khúc nổi tiếng nhất của dòng nhạc này, với lời ca đã được nhiều thế hệ khán giả thuộc nằm lòng.
"Tôi tên là: Trần Công Tâm, biệt hiệu: Nhạc sĩ Tâm-Anh Sinh ngày 29/7/1948 tại Sài Gòn
Là tác giả nhạc phẩm Phố Đêm do chính tôi sáng tác và in phát hành vào năm 1968 theo giấy phép số 2591/BTT/NBC/PHNT ngày 19/10/1968 và hợp đồng thâu thanh vào đĩa hát Sóng nhạc số 00570 ngày 21/11/1968 và do ca sĩ Bạch Lan Hương ghi âm vào đĩa.
Từ năm 1968 đến nay, trên 37 năm, bản nhạc Phố Đêm này được rất nhiều ca sĩ và nhiều hãng băng đĩa nhạc trong và ngoài nước ghi âm, nhưng hầu hết đều tôn trọng người sáng tác là ghi rõ tên Tâm Anh ngay sau bản nhạc Phố Đêm.
Hôm nay, tôi được biết album Đàm Vĩnh Hưng – Tình ca 50 do Lạc Hồng audio – video đã sản xuất và vừa phát hành theo GP số 477/QĐ-PH-SVHTT cấp ngày 28.11.2005, người thực hiện ĐVH Production & PIG’S Family, và ở mục 9 có bài Phố Đêm với tên một tác giả khác. Tác phẩm của tôi đã bị sửa nhiều ca từ để ghi âm như: năm tháng cách xa nhà (thay vì tuy lính chiến xa nhà) và vai áo bạc phai màu (thay vì chinh chiến từ lâu rồi)… Đã vậy còn in tờ bướm kèm theo đĩa ghi toàn bộ lời ca cũ, nhưng sai ý của người sáng tác (theo trong dấu ngoặc) như: khi nhở (ghi nhớ), mây đêm (đen), ngàn lời (ngàn người), lạc loài hương (thương) yêu, giá lạnh ướt mềm (thêm).
Vì vậy, tôi buộc lòng làm đơn này kính yêu cầu quý cơ quan chức năng xem xét thu hồi hoặc chỉnh sửa lại album Tình ca 50 do ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng thực hiện, và có hướng xử lý việc vi phạm tác quyền này.
Kính chào và trân trọng cám ơn! Kính đơn, Trần Công Tâm Nhạc sĩ Tâm-Anh." - trích lại lá thư khiếu nại về việc ca khúc của mình bị cướp bản quyền.[2]
Tuy nhiên không lâu sau đó thì nhạc sĩ Tâm Anh qua đời ngày 17 tháng 6 năm 2006 khi dự định còn dở dang - ông qua đời chỉ hơn một tháng trước sinh nhật lần thứ 58 của mình. Trước đó, ông cùng hội ngộ ba nhạc sĩ Thanh Sơn, Hoàng Trang và Hàn Châu và có gặp giáo sư Tô Văn Lai khi ông có về Việt Nam đợt đó.[3] Trong chương trình Paris By Night 84 - In Atlanta - Passport To Music & Fashion, clip phóng sự của nhạc sĩ được xuất hiện trên màn hình cũng như giới thiệu ca khúc Phố Đêm do Như Quỳnh & Trường Vũ thể hiện nhằm tưởng nhớ đến ông.
Di sản để lại[]
Nhạc sĩ Tâm Anh đã để lại cho hậu thế 12 băng nhạc Nghệ Thuật cùng với rất nhiều tình khúc bolero nổi tiếng sau này.
Băng nhạc Tâm Anh[]
- Nghệ Thuật 1 - Những Chuyện Tình Không Đoạn Kết
- Nghệ Thuật 2 - Những Chuyện Tình Không Dĩ Vãng
- Nghệ Thuật 3 - Những Chuyện Tình Không Hối Tiếc
- Nghệ Thuật 4 - Những Chuyện Tình Không Suy Tư
- Nghệ Thuật 5 - Những Chuyện Tình Không Đam Mê
- Nghệ Thuật 6 - Nhạc Chọn Lọc
- Nghệ Thuật 7 - Máu Và Nước Mắt
- Nghệ Thuật 8 - Quê Hương Và Chiến Tranh
- Nghệ Thuật 9 - Nghệ Thuật Tất Niên 1971
- Nghệ Thuật 10 - Nhạc Tuyển Tâm Anh
- Nghệ Thuật 11 - Nhạc Hòa Tấu Khiêu Vũ
- Nghệ Thuật 12 - Quê Hương Và Hòa Bình
Các ca khúc sáng tác[]
- Chuyện Tình Không Dĩ Vãng
- Chuyện Tình Không Đam Mê
- Chuyện Tình Không Đoạn Kết
- Chuyện Tình Không Hối Tiếc
- Chuyện Tình Không Suy Tư (1971)
- Chuyện Tình Đầu
- Chuyện Tình Mong Manh
- Chuyện Tình Yêu
- Cõi Vĩnh Hằng
- Cùng Loài Hoa Máu
- Đối Diện Người Tình
- Giang Hồ
- Giấc Mơ Không Đến Hai Lần
- Hãy Ngủ Đi Em
- Khi Tôi Chết
- Lệ Tình
- Lời Trần Tình Cho Anh
- Máu Và Nước Mắt
- Men Chua
- Một Mình Độc Thoại
- Một Lần Yêu Vạn Lần Sầu
- Nếu Ai Thương Ai
- Như Một Giấc Mơ
- Núi Ngủ Ven Đồi
- Nửa Bước Đường Tình (Lệ Tím) (1971)
- Phố Đêm (1968)
- Quê Hương Chiến Tranh
- Quê Hương Hoà Bình
- Say Nguồn
- Tình Đẹp Quê Hương
- Tình Mộng
- Trái Mộng Tầm Tay
- Tưởng Niệm
- Vết Chân Son
- Ước Vọng
Những lần nhạc của Tâm Anh được trình bày trên sân khấu Paris By Night[]
| STT | PBN số | Tên bài hát | Ca sĩ thể hiện | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 3 | Chuyện Tình Không Đoạn Kết | Thái Châu | Lần đầu tiên nhạc của Tâm Anh được trình bày trên sân khấu Paris By Night. |
| 2 | 23 | Chuyện Tình Không Suy Tư | Mỹ Lan, Phương Loan, ban nhạc Chi Tai's Brothers | |
| 3 | 26 | Lệ Tình | Diễm Liên | |
| 4 | 44 | Chuyện Tình Không Suy Tư | Trúc Linh, Trúc Lam | |
| 5 | 84 | Phố Đêm | Như Quỳnh, Trường Vũ | |
| 6 | 104 VIP | Hương Lan, Mai Thiên Vân | ||
| 7 | 120 | Chuyện Tình Không Dĩ Vãng | Như Quỳnh | |
| 8 | 130 | Phố Đêm | Bằng Kiều, Quang Lê, Đan Nguyên | Thể hiện cùng LK Người Ngoài Phố (Anh Việt Thu), Nửa Đêm Ngoài Phố (Trúc Phương). |
Thư viện ảnh[]
