Nguyễn Đình Toàn là nhà văn và nhạc sĩ đến từ Việt Nam Ông còn có bút hiệu là Tô Hải Vân khi viết văn và Hồng Ngọc khi viết nhạc.
Tiểu sử[]
Nguyễn Đình Toàn sinh ngày 6 tháng 9 năm 1936 ở huyện Gia Lâm thuộc tỉnh Bắc Ninh (nay là Hà Nội). Ông bước vào nghiệp văn rất sớm với bút hiệu là Tô Hà Vân. Năm 1954, ông di cư vào Nam và trở thành biên tập viên đài phát thanh Sài Gòn.
Thời gian sau này ông viết văn, thơ với tên thật là Nguyễn Đình Toàn chứ không dùng bút hiệu cũ nữa. Trong làng văn học nghệ thuật miền Nam trước 1975, nhà văn - nhà thơ Nguyễn Đình Toàn đã đóng góp nhiều sáng tác dưới nhiều thể loại: tiểu thuyết, truyện ngắn, kịch nói, bút ký. Tác phẩm Áo Mơ Phai đoạt Giải Văn học Nghệ thuật của Việt Nam Cộng Hoà năm 1973. Nguyễn Đình Toàn đã viết nhiều truyện dài đăng thành nhiều kỳ trên các báo chí miền Nam xưa như tạp chí Văn, Văn Học và các nhật báo như Tự Do, Chính Luận, Xây dựng, và Tiền Tuyến. Ngoài ra, ông được biết đến trong âm nhạc khi là người viết lời cho hai ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Vũ Thành An là Em Đến Thăm Anh Đêm 30 và Tình Khúc Thứ Nhất.
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, thời gian ở trong trại tù, ông còn là nhạc sĩ sáng tác với bút danh là Hồng Ngọc (cũng là nghệ danh của vợ ông khi làm xướng ngôn viên cho đài phát thanh). Với cái tên Hồng Ngọc, ông viết nhiều ca khúc sau đó nổi tiếng qua giọng hát Khánh Ly là Nước Mắt Cho Sài Gòn, Mưa Trên Cây Hoàng Lan, Căn Nhà Xưa, Hiên Cúc Vàng…
Một đóng góp đáng kể khác của nhạc sĩ Nguyễn Đình Toàn dành cho âm nhạc miền Nam xưa chính là chương trình Nhạc Chủ Đề mà ông phụ trách, phát trên đài phát thanh quốc gia VTVN mỗi tối Thứ Năm. Từ chương trình này, người yêu nhạc khắp miền Nam đã quen thuộc và yêu thích giọng nói trầm ấm của Nguyễn Đình Toàn. Nhà thơ Du Tử Lê gọi ông là “người tình không chân dung” của thính giả Việt Nam, nghĩa là chỉ nghe giọng nói chứ ít người thấy được chân dung. Cố danh ca Quỳnh Giao thì nhận xét về chương trình Nhạc Chủ Đề như sau:
“Ông viết lời giới thiệu như người ta làm thơ. Văn phong ông cổ điển, khác với lời viết của Mai Thảo, hay lời nhạc của Trịnh Công Sơn, nhưng là một loại thơ dẫn vào nhạc. Chương trình ăn khách và tạo ra một trào lưu chính là nhờ giọng nói truyền cảm, như lời thủ thỉ của Nguyễn Ðình Toàn. Ông dẫn thính giả vào nhạc bằng câu ‘Hỡi em yêu dấu’ như chỉ nói với một người. Qua làn sóng điện người nghe thấy lời thì thầm với riêng mình những cảm xúc do ca khúc gợi lên. Ông tạo ra một không khí tình cảm dịu dàng, điệu nghệ, để người nghe chuẩn bị đón nhận. Nhạc Chủ Ðề Nguyễn Ðình Toàn đã là nơi báo hiệu hào quang lên các ca sĩ sau này là những tên tuổi lẫy lừng như Sĩ Phú, Khánh Ly, Lệ Thu.”
Sau năm 1975, Nguyễn Đình Toàn bị chính quyền cộng sản mới bắt giam tổng cộng khoảng mười năm. Năm 1998, ông cùng vợ được xuất cảnh sang Hoa Kỳ và định cư ở California, tại đây ông trở lại nghề viết báo cho một số tờ ở hải ngoại. Sau khi hoàn toàn ổn định cuộc sống tại Hoa Kỳ, những ca khúc của Nguyễn Ðình Toàn được Khánh Ly đưa vào trong 2 album của cô mang tên Hiên Cúc Vàng (1999) và Mưa Trên Cây Hoàng Lan (2002). Ngoài ra còn có CD nhạc Nguyễn Đình Toàn mang tên Tôi Muốn Nói Với Em (2001) có sự góp giọng hát của Tuấn Ngọc, Lệ Thu, Mai Hương…
Nguyễn Đình Toàn trút hơi thở cùng vào lúc 7 giờ 15 phút tối ngày 28 tháng 11 năm 2023, hơn hai tháng sau khi bước sang tuổi 87.[1] Nhận được tin báo, trung tâm Thúy Nga đăng tải video Collection gồm năm ca khúc của ông nhằm tưởng nhớ nhạc sĩ trên YouTube.[2]
Tác phẩm[]
Văn xuôi[]
- Chị Em Hải (1961)
- Con Đường (Nhà xuất bản Giao Điểm 1965)
- Ngày Tháng (Nhà xuất bản An Tiêm 1968)
- Đêm Hè (Nhà xuất bản Hiện đại 1970)
- Đêm Lãng Quên (Nhà xuất bản Tân Văn 1970)
- Giờ Ra Chơi (Nhà xuất bản Khai Phóng 1970)
- Không Một Ai (Nhà xuất bản Hiện đại 1971)
- Thành phố (Nhà xuất bản Kẻ Sĩ 1971)
- Áo Mơ Phai (Nhà xuất bản Nguyễn Đình Vượng 1972)
- Tro Than (Nhà xuất bản Đồng Nai 1972)
- Những Kẻ Đứng Bên Lề (Nhà xuất bản Giao Điểm 1974)
- Đồng Cỏ (Nhà xuất bản Đồng Dao/ Úc châu 1994)
- Phía Ngoài (viết chung với Huỳnh Phan Anh, Nhà xuất bản Hồng Đức 1969)
- Đám Cháy (Nhà xuất bản Tân Văn 1971)
- Bông Hồng Tạ Ơn I & II (Nhà xuất bản Đêm trắng 2006, 2012)
Văn vần[]
- Mật Đắng (Nhà xuất bản Huyền Trân 1962)
Kịch phẩm[]
- Cơn Mưa
Tập nhạc[]
- Hiên Cúc Vàng (tập nhạc, 1999)
- Tôi Muốn Nói Với Em (tập nhạc, 2001)
- Mưa Trên Cây Hoàng Lan (tập nhạc, 2002)
Nhạc phẩm riêng biệt[]
- Căn Nhà Xưa
- Có Bao Giờ
- Em Đến Thăm Anh Đêm 30 (viết với Vũ Thành An)
- Mẹ (viết với Nguyễn Linh Diệu)
- Nhạc Tình Hoa Niên
- Tình Khúc Thứ Nhất (viết với Vũ Thành An)
- Tôi Cố Bám Lấy Đất Nước Tôi
Những lần nhạc của Nguyễn Đình Toàn được trình bày trong các chương trình trung tâm Thúy Nga[]
| STT | PBN số | Tên tác phẩm | Ca sĩ thể hiện | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 40 | Mẹ | Lưu Bích |
|
| 2 | 43 | Tình Khúc Thứ Nhất | Thanh Hà | Nhạc: Vũ Thành An. |
| 3 | 59 | Căn Nhà Xưa | Khánh Ly | |
| 4 | 64 | Em Đến Thăm Anh Đêm 30 | Nhạc: Vũ Thành An. | |
| 5 | Tình Khúc Thứ Nhất | Trần Đức | ||
| 6 | 77 | Tôi Cố Bám Lấy Đất Nước Tôi | Khánh Ly | |
| 7 | 85 | Em Đến Thăm Anh Đêm 30 | Bằng Kiều | Nhạc: Vũ Thành An. |
| 8 | 114 | Mẹ | Hương Lan, Hương Giang, Hoàng Nhung | Nhạc: Nguyễn Linh Diệu. |
Thư viện ảnh[]
