Mặc Thế Nhân là một nhạc sĩ nhạc vàng và cựu ký giả trước 1975 tại miền Nam Việt Nam. Ông có nhiều nghệ danh khi sáng tác nhạc là Nhã Uyên, Phan Trần, Trùng Dương và khi làm ký giả thì dùng bút danh Mộng Thu và Giáng Ái Sĩ. Nhiều sáng tác của ông phổ biến và được yêu thích cho đến tận nay như Cho Vừa Lòng Em, Mùa Xuân Cưới Em, Em Về Với Người...
Tiểu sử[]
Phan Công Thiệt sinh năm 1939 trong một gia đình thuộc tầng lớp trung lưu tại Gò Vấp, tỉnh Gia Định (cũ). Về bút danh Mặc Thế Nhân, nhiều người cho rằng ông lấy bút danh đó với hàm ý “mặc kệ thế gian, bàng quan với sự đời”, thế nhưng theo chính nhạc sĩ chia sẻ thì bút danh Mặc Thế Nhân được ông sử dụng với ý nghĩa góp chút mực cho đời chứ không phải theo nghĩa đen như nhiều người lầm tưởng. Ngoài ra nhạc sĩ Phan Công Thiệt còn có bút danh khác là Nhã Uyên và Phan Trần để sáng tác.
Năm 13 tuổi, Mặc Thế Nhân đã tham gia văи nghệ học đường. Năm 17 tuổi, ông bắt đầu học nhạc với các nhạc sĩ Thẩm Oánh (tác giả của bài Tôi Bán Đường Tơ), Hùng Lân (tác giả của bài Cô Gái Việt), Nguyễn Qúy Lãm, Nguyễn Cầu và Xuân Bình ở trường Ca Vũ Nhạc phổ thông Sàigòn. Sau hai năm học hỏi và ra trường ông gia nhập ban nhạc Hoa Niên. Bên cạnh đó, Mặc Thế Nhân còn hợp tác với ban đàn dây Xuân Bình trình diễn trên làn sóng truyền thanh. Sáng tác đầu tay của ông là Trăng Quê Hương được xuất bản vào năm 1958, tiếp đó vào năm 1959 ông xuất bản nhạc phẩm Vui Tàn Ánh Lửa.
Ngoài ra, trong giai đoạn này ông còn là một ký giả tân nhạc kịch trường của nhật báo Lẽ Sống, tuần báo Bình Dân với bút hiệu Mộng Thu và Giáng Ái Sĩ.
Cũng trong thời gian này, nhạc sĩ Mặc Thế Nhân đứng ra điều khiển và thành lập các ban văn nghệ Thông tin Quận 1, Tổng hội Sinh Viên Học Sinh Đô Thành và ban Luân Vũ để đi trình diễn lưu động cho các hoạt động chánh qưyền. Bên cạnh đó, ông còn nhận dạy nhạc lý cho một trường tư thục trong đô thành và rèn luyện cho một vài ca sĩ, trong đó có nữ ca sĩ Hương Lan. Vào những năm thập niên 1970, ông thực hiện băиg nhạc Nhã Ca và mở lớp nhạc tại Đakao.
Sau đó ông sáng tác thêm nhiều ca khúc nữa được mọi người biết đến và đón nhận, tuy nhiên điều đó vẫn chưa đủ để làm cái tên Mặc Thế Nhân vang xa trong làng âm nhạc. Phải mất một thời gian dài nữa, đến đầu thập niên 1970 với hai ca khúc Cho Vừa Lòng Em (viết với nhạc sĩ Nhật Ngân) và Em Về Với Người đã đưa tên tuổi của ông nổi tiếng và trở thành nhạc sĩ được nhiều người săn đón. Ông từng chia sẻ về hoàn cảnh sáng tác hai ca khúc này như sau “Đó là năm tôi còn trung học, yêu một cô gái Huế xinh đẹp, nhưng đến một hôm nhận thiệp báo tin em sẽ lên xe hoa về nhà chồng. Thế là tôi sáng tác bài hát cho mình. Trong sự nghiệp viết ca khúc, tôi không khi nào hư cấu, bằng tình cảm thật mà tôi viết và chia sẻ bằng âm nhạc nên mới được khán thính giả đồng cảm”. Ngoài ca khúc Cho Vừa Lòng Em còn có ba ca khúc khác được ký tên Phan Trần là Một Lần Dang Dở, Cánh Bướm Đa Tình, Cho Người Vào Cuộc Chiến.
Trong quá trình sáng tác âm nhạc, nhạc sĩ Mặc Thế Nhân đã rút ra được điều làm ông tâm đắc đó là “Làm công việc gì cũng phải có nền tảng để phát triển. Khó mà lèo lái cảm xúc của người nghe theo một hướng nào, trừ khi sáng tác đó hay. Nhạc sĩ cần nhận thấy mình nên sáng tác dòng nhạc nào dễ đi vào lòng người theo thời gian. Ca khúc đó sẽ là ký ức lưu giữ về thời gian, về cuộc sống mà tác giả đã trải nghiệm”.
Về cuộc sống hôn nhân, nhạc sĩ Mặc Thế Nhân kết hôn khá sớm. Người phụ nữ “kết tóc se duyên” cùng ông từ thuở đôi mươi cũng là người vợ đi theo ông đến tận hôm nay. Nhưng với trái tim của một người nghệ sĩ đa tình, nhạc sĩ cũng thừa nhận rằng, ông đã từng có rất nhiều những phút xao lòng ngay cả khi đã có gia đình êm ấm. Theo ông, rung động là bản năng cũng là điều cần thiết ở những người làm nghệ thuật. Chẳng thế mà ai cũng lo sợ khi yêu và lấy phải người nghệ sĩ. Nhưng với ông thì đó là điều không thể thiếu nếu muốn sáng tác. Ông chia sẻ “Chúng ta không thể rung động trước một cái cũ, một cái đã quen thuộc. Chỉ có cái mới mới có thể tạo ra nhiều cảm xúc, tình yêu cũng vậy. Nói như thế không có nghĩa là nghệ sĩ thì được quyền sống buông thả, phụ nghĩa phụ tình, làm khổ vợ con. Vợ tôi là một người vị tha và biết cảm thông, nhưng cá nhân tôi cũng luôn tự ý thức về điểm dừng của mình để không ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình”.
Năm 2011, nhạc sĩ Mặc Thế Nhân xuất hiện trong video clip phóng sự về bản thân và câu chuyện tình của ông vào năm 1966 được công bố trong chương trình Paris By Night 103 - Tình Sử Trong Âm Nhạc Việt Nam. Cũng trong chương trình này, ca khúc Em Về Với Người được sáng tác từ chính câu chuyện tình này được trình bày bởi nữ ca sĩ Hạ Vy.
Hiện nay, nhạc sĩ Mặc Thế Nhân vẫn đang sinh sống tại Sài Gòn. Ngày 24 tháng 5 năm 2020, ông phải nhập viện vì bị tai biến mạch máu não. Trước khi bị đột quỵ, nhạc sĩ Mặc Thế Nhân đã có biểu hiện nói đớt, gia đình khuyên ông đi khám nhưng ông từ chối. Ngay sau đó ông bị đau mắt, khó thở gia đình đã đưa ông đi cấp cứu và được chẩn đoán đứt mạch máu não. Được các bác sĩ chuyên khoa theo dõi sức khỏe nên tình trạng của ông đã có chuyển biến tốt hơn.
Các ca khúc sáng tác[]
- An Phận
- Áo Trắng Má Hồng
- Bài Ca Dâng Thương Đế
- Bài Thơ Vu Quy
- Biển Động
- Cánh Bướm Đa Tình
- Chỉ Biết Rằng Yêu Em
- Chiều Mưa Anh Đưa Em Về
- Cho Một Người Đi Xa
- Cho Người Vào Cuộc Chiến (Phan Trần, 1971)
- Cho Vừa Lòng Em (Phan Trần, 1971)
- Còn Gì Để Nhớ
- Đêm Nằm Cao Ốc (1969)
- Điệu Buồn Của Thúy
- Đường Trần Còn Ai Đó Không (1968)
- Đừng
- Gửi Người Tôi Thương
- Em Còn Nhớ Không
- Em Đã Đi Rồi
- Em Đi Trong Mùa Thu
- Em Về Bên Đó
- Em Về Với Người
- Giấc Mơ Tiên
- Gió Lộng Tiền Đồn
- Gọi Đời
- Giọt Sầu
- Giữa Lòng Thế Kỷ
- Hỏi Bạn Ngày Xuân
- Kẻ Chân Mây (1969)
- Khi Tình Yêu Lên Tiếng
- Khóm Trúc Lầu Mây
- Lãng Tử (1973)
- Lời Hẹn Đầu Xuân
- Lời Ru Của Mẹ (1966)
- Một Lần Dang Dở
- Một Lần Yêu Một Lần Sầu
- Một Loài Hoa Mang Tên Em
- Một Lời Cho Em
- Mưa Biển
- Mùa Xuân Cưới Em (1971)
- Nếu Anh Nghèo Em Yêu Anh Không?(1971)
- Ngày Xưa Bây Giờ
- Ngọt Ngào Hương Vị Tình Yêu
- Người Em Hải Đảo
- Nhã Ca
- Nhìn Đời
- Những Ngày Cắm Trại
- Những Ngày Chiến Cuộc
- Nếu Có Em
- Nụ Xuân Hồng
- Quê Hương Tìm Giấc Ngủ
- Rồi Một Ngày (1961)
- Ru Em Tròn Giấc Ngủ (1968)
- Ru Em Vào Mộng
- Say Sóng
- Sầu Đất Tổ (1960)
- Sầu Nhân Thế (1960)
- Ta Quên Nhau Được Sao?
- Tàu Neo Bến Lạ (1969)
- Tháng Mấy Trời Mưa? (1971)
- Thế Hãy Còn Xa Lắm (1960)
- Thôi Nín Đi Em
- Thuở Vàng Son
- Thủy Thủ Ca
- Thư Về Em Gái Dạ Lan
- Thi Sĩ Với Mùa Thu
- Tiễn Người Ra Khơi
- Tiếng Vạc Sầu Đêm
- Tình Ca Bọt Biển
- Tình Tôi Với Người
- Tôi Thề Tôi Chẳng Yêu Ai
- Tôi Thương Tiếng Hát Học Trò
- Tôi Sinh Nhầm Thế Kỷ
- Trăng Quê Hương (1958)
- Trả Tôi Về (1968)
- Tròn Tuổi Thôi Nôi
- Trời Cao Cho Cánh Chim Bay
- Trùng Dương Vương Mắt Em
- Tương Tư (10 Bài)
- Viết Nửa Đêm
- Vòng Tay Yêu
- Vùng Biển Trời Và Màu Áo Em
- Vùng Ngự Trị
- Vui Tàn Ánh Lửa
- Xả Trại
- Xin Em Đừng Hờn
- Xích Lại Gần Anh Tí Nữa
Thư viện ảnh[]
Thông tin bên lề[]
- Bút danh Phan Trần do Nhật Ngân ký tên khi xuất bản ca khúc Cho Vừa Lòng Em là ghép từ họ của Nhật Ngân và Mặc Thế Nhân.