Duy Khánh là một ca sĩ, nhạc sĩ đến từ Việt Nam. Ông được xem như là một trong bốn giọng nam của nhạc vàng thời kỳ đầu (Tứ Trụ Nhạc Vàng), ba người còn lại bao gồm Nhật Trường (tức nhạc sĩ Trần Thiện Thanh), Hùng Cường và Chế Linh.
Tiểu sử[]
Duy Khánh sinh ngày 1 tháng 6 năm 1936 tại làng An Cư, xã Triệu Phước, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, là con áp út trong một gia đình vọng tộc gốc thuộc dòng dõi Quận công Nguyễn Văn Tường, Phụ chánh đại thần triều Nguyễn. Dòng họ Nguyễn này có vợ của Trung tướng Hoàng Xuân Lãm.
Năm 1952, Duy Khánh đoạt giải nhất cuộc thi tuyển lựa ca sĩ của đài phát thanh Pháp Á tại Huế với bài hát Trăng Thanh Bình. Sau đó ông chuyển vào Sài Gòn để theo đuổi nghề ca hát.
Vào Sài Gòn, ông bắt đầu ghi âm đĩa nhựa và đi diễn khắp nơi với nghệ danh Hoàng Thanh. Ông trở thành một trong ba giọng nam được yêu thích nhất, cùng với Duy Trác, Anh Ngọc. Thời kỳ này tên tuổi của ông gắn liền với những bài có âm hưởng dân ca và "dân ca mới" của Phạm Duy: Vợ Chồng Quê, Ngày Trở Về, Nhớ Người Thương Binh, Tình Nghèo, Quê Nghèo, Về Miền Trung... rồi đổi nghệ danh là Duy Khánh.
Ông bắt đầu viết nhạc từ năm 1959, nhạc ông thường nói về tình yêu quê hương, mang hơi dân ca xứ Huế và được đón nhận nồng nhiệt, ngay từ hai sáng tác đầu tay: Ai Ra Xứ Huế, Thương Về Miền Trung.
Ngoài ra, từ đầu thập niên 1960 cho đến năm 1975, Duy Khánh còn lập nhóm chủ trương xuất bản tờ nhạc mang tên 1001 Bài Ca Hay quy tụ được nhiều tác phẩm của các nhạc sĩ nổi tiếng thời điểm đó như Trần Thiện Thanh, Nhật Ngân, Hoài Linh, Lam Phương, Trúc Phương... Tờ nhạc do nhóm xuất bản được giới mộ nhạc đánh giá cao vì in ronéo bản đẹp và minh họa công phu do chính Duy Khánh chỉ đạo thực hiện.
Năm 1964, ông thành hôn với Âu Phùng, một vũ công xinh đẹp người Việt gốc Hoa trong ban vũ Lưu Bình Hồng, sinh ra 2 người con. Về sau 2 người đã ly dị. Năm tiếp theo, ông cùng với nữ danh ca Thái Thanh thu thanh bản trường ca Con Đường Cái Quan của Phạm Duy. Sau đó cả 2 người cùng hát trường ca Mẹ Việt Nam. Cho đến nay, 2 bản trường ca này vẫn gắn liền với giọng hát Thái Thanh, Duy Khánh.
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, ông ở lại Việt Nam và bị cấm hát trong một thời gian dài, sau đó thành lập đoàn nhạc Quê Hương, quy tụ nhạc sĩ Châu Kỳ, Nhật Ngân, ca sĩ Ngọc Minh, Nhã Phương, Bảo Yến,...
Vào khoảng giữa thập niên 1970, ông kết hôn với bà Thúy Hoa rồi sống tại Vũng Tàu. Họ có với nhau 3 người con, một người con trai và hai người con gái. Ông chuyển sang theo đạo Công giáo và có tên thánh là Micae. Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, Duy Khánh ở lại Việt Nam trong vòng 13 năm và sau khi sang Hoa Kỳ vào năm 1988, ông hát độc quyền cho Trung tâm Làng Văn, và xuất hiện trên một số cuốn video của trung tâm Asia, sau đó, thành lập trung tâm Trường Sơn tiếp tục ca hát và dạy nhạc cho đến khi qua đời vào lúc 12 giờ trưa ngày 12 tháng 2 năm 2003, tại bệnh viện Fountain Valley, Quận Cam, California, hưởng thọ 67 tuổi.
Lễ phát tang của danh ca Duy Khánh được tổ chức vào lúc 10 giờ sáng ngày 20 tháng 2, tại Peek Family Funeral Home, 7801, Bolsa Ave. Westminster. Lễ thăm viếng được tổ chức trong hai ngày 20 tháng 2 từ 11 giờ sáng đến 8 giờ tối, và ngày 21 tháng 2 từ 10 giờ sáng đến 8 giờ tối. Thánh lễ an táng được tổ chức lúc 9 giờ 30 sáng Thứ bảy ngày 22 tháng 2 tại nhà thờ Tam Biên (St Calitus), 12921 Lewis St. Garden Grove. Sau Thánh lễ, linh cữu sẽ được hỏa táng tại Peek Family Crematory. Chương trình cầu siêu được tổ chức tại Trung tâm Phật Giáo Orange County (Chùa Huệ Quang), 4981 W. Westminster Ave, Santa Ana vào lúc 11 giờ trưa Chủ nhật ngày 23 tháng 2. Lễ tang danh ca Duy Khánh có mặt hầu như tất cả giới văn nghệ sĩ hải ngoại thời bấy giờ. Nhạc sĩ Phạm Duy đã phát biểu trong ngày tiễn đưa ông về bên kia thế giới: “Trong giọng ca Duy Khánh, nghe âm hưởng tiếng trống cổ thành, tiếng thông reo trên đồi Vọng Cảnh”.
Hơn một tháng sau tang lễ, hình ảnh của Duy Khánh được xuất hiện trên sân khấu Paris By Night 69 - Nợ Tình qua LK Sao Không Thấy Anh Về & Nén Hương Yêu do Như Quỳnh & Trường Vũ - người vốn là học trò của ông thể hiện.[1] Một số nhạc phẩm của ông đều xuất hiện trong nhiều chương trình Paris By Night của Trung tâm Thúy Nga. Nhân ngày giỗ 15 năm của Duy Khánh, hai video Collection bao gồm các tác phẩm của ông trình bày trên sân khấu Paris By Night được đăng tải trên YouTube của Trung tâm ngày 26 tháng 2 năm 2018.[2][3]
Di sản để lại[]
Ca - nhạc sĩ Duy Khánh đã để lại cho hậu thế rất nhiều những tác phẩm mà sau này chúng đã bắt đầu thịnh hành trong nước cùng với nhiều ca khúc nhạc vàng khác.
- Ai Ra Xứ Huế (1964)
- Anh Lên Rừng Núi Cao Nguyên
- Anh Về Một Chiều Mưa (1962)
- Bao Giờ Em Quên (1963)
- Biết Trả Lời Sao (1965)
- Chuyện Buồn Ngày Xưa (1962)
- Đâu Bóng Người Xưa (1961)
- Đêm Bơ Vơ (1973)
- Đêm Nao Trăng Sáng (1959)
- Điệu Buồn Chia Xa (1994)
- Đi Từ Đồng Ruộng Bao La (1969)
- Đường Trần Lá Đổ
- Giã Từ Đà Lạt (1964)
- Hát Trên Đỉnh Đèo (1991)
- Hoài Ca (1956)
- Huế Đẹp Huế Thơ
- Lối Về Đất Mẹ (1965)
- Màu Tím Hoa Sim (1964)
- Một Lần Trong Đời
- Mưa Bay Trong Đời (1966)
- Mừng Anh Chiến Sĩ
- Mùa Chia Tay (1965)
- Nỗi Buồn 20 (1967)
- Nỗi Niềm Riêng (1988)
- Nén Hương Yêu (1964)
- Ngày Em Còn Bên Tôi
- Ngày Tháng Đợi Chờ (1961)
- Ngày Xưa Lên 5 Lên 3 (1974)
- Người Anh Giới Tuyến (1968)
- Ơi Người Bạn Sài Gòn (1994)
- Sao Không Thấy Anh Về (1962)
- Sao Đành Bỏ Quê Hương (1976)
- Sầu Cố Đô (1963)
- Thư Gửi Về Em Gái Thành Đô (1967)
- Thương Về Miền Trung (1962)
- Tình Ca Quê Hương (1966)
- Trăm Năm Bến Cũ (1967)
- Trường Cũ Tình Xưa (1969)
- Vùng Quê Tương Lai (1967)
- Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê (1966)
Băng nhạc, CD[]
- Trường Sơn 1: Hát Giữa Quê Hương (1969)
- Trường Sơn 2: Quê Hương Và Tuổi Trẻ (Cuối 1970, Đầu 1971)
- Trường Sơn 3: Người Tình Và Quê Hương (1971)
- Trường Sơn 4: Ca Khúc Thịnh Hành (1971)
- Trường Sơn 5: Tình Trong Khói Lửa
- Trường Sơn 6: Quê Hương Và Tuổi Loạn (1972)
- Trường Sơn 7: Quê Hương, Mùa Trăng, Mùa Thu (1972)
- Trường Sơn 8
- Cỏ May 1
- Cỏ May 2
- Cỏ May Xuân 1973
- Trường Sơn Nhạc Tuyển
- Tiếng Hát Duy Khánh 1, 2, 3
- Trường Sơn Duy Khánh 1: Quê Hương Ta (1990)
- Trường Sơn Duy Khánh 2: Tình Đời, Tình Bạn, Tình Yêu (1990)
- Trường Sơn Duy Khánh 3: Lính Và Đời Lính (1990)
- Trường Sơn Duy Khánh 4: Xa Nguồn Yêu Thương
- Trường Sơn Duy Khánh 5: Sớm Muộn Tôi Cũng Về (1991)
- Trường Sơn Duy Khánh 6: Không Chủ Đề 1 (1991)
- Trường Sơn Duy Khánh 7: Mẹ Trong Lòng Người Đi (1991)
- Trường Sơn Duy Khánh 8: Vườn Dâu Xanh (1991)
- Trường Sơn Duy Khánh 9: Những Chiều Không Có Em (1991)
- Trường Sơn Duy Khánh 10: Những Mảnh Tình Quê (1992)
- Trường Sơn Duy Khánh 11: Lời Đầu Năm Cho Con (1992)
Những lần nhạc của Duy Khánh được trình bày trong các chương trình trung tâm Thúy Nga[]
| STT | PBN số | Tên tác phẩm | Ca sĩ thể hiện | Ghi chú |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 49 | Thương Về Miền Trung | Như Quỳnh | Lần đầu tiên nhạc của Duy Khánh được trình diễn trên sân khấu Paris By Night. |
| 2 | 60 | Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê | Đặng Trường Phát, Phương Diễm Hạnh | |
| 3 | 68 | LK Tình Ca Quê Hương, Lối Về Đất Mẹ | Quang Lê, Tường Nguyên | |
| 4 | 69 | LK Sao Không Thấy Anh Về, Nén Hương Yêu | Như Quỳnh, Trường Vũ | |
| 5 | 73 | Ai Ra Xứ Huế | Quang Lê, Ngọc Hạ | |
| 6 | 77 | Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê | Như Quỳnh, Trường Vũ | |
| 7 | 91 | Bao Giờ Em Quên | Mai Quốc Huy | |
| 8 | 92 | Trường Cũ Tình Xưa | Mai Thiên Vân, Quỳnh Dung | |
| 9 | 96 | Xin Anh Giữ Trọn Tình Quê | Duy Trường, Khánh Hoàng, Quỳnh Dung | |
| 10 | 108 | Đêm Bơ Vơ | Khánh Lâm | |
| 11 | 138 | Sầu Cố Đô | Băng Tâm | |
| Bao Giờ Em Quên | Quang Lê |
Thông tin bên lề[]
- Nghệ danh của Duy Khánh có nghĩa là "Duy" là tên của nhạc sĩ Phạm Duy, còn "Khánh" là tên một người bạn thân của ông.
Thư viện ảnh[]
